शेतीसोबत इतर कामांमधून देखील पैसे कमावण्यासाठी, आणि गावांतील गरजू लोकांना आर्थिक मदत मिळावी यासाठी महाराष्ट्र सरकारने शेळी आणि मेंढी वाटप योजना सुरू केली आहे. ही योजना खास करून शेतकरी, थोडी जमीन असलेले लोक, महिला बचत गट आणि बेरोजगार तरुण-तरुणींना मदतीसाठी आहे.
शेळीपालन आणि मेंढीपालन हा खूप जुना आणि फायदेशीर व्यवसाय आहे. यात जास्त पैसे लावण्याची गरज नसते, पण नफा चांगला मिळतो. त्यामुळे यातून नेहमी पैसे मिळवता येतात.
या योजनेत सरकार एक बोकड आणि दहा शेळ्या किंवा एक मेंढा आणि दहा मेंढ्या अशा पद्धतीने जनावरे मोफत वाटते. जनावरांची तब्येत तपासली जाते, त्यांना लस दिली जाते आणि जनावरांची योग्य काळजी कशी घ्यावी याचं प्रशिक्षणही दिलं जातं.
काही भागांमध्ये जनावरे प्रदर्शन आणि शिबिराद्वारे दिली जातात. काही ठिकाणी ही जनावरे फुकट दिली जातात, तर काही ठिकाणी थोडे पैसे स्वतःकडून द्यावे लागतात.
या योजनेचा लाभ घ्यायचा असेल तर अर्ज करणाऱ्याचं वय १८ ते ६० वर्षांच्या दरम्यान असणं आवश्यक आहे. तो व्यक्ती महाराष्ट्रातला रहिवासी असावा आणि त्याच्याकडे थोडीफार शेती किंवा पशुपालनाचा अनुभव असावा.
महिला बचतगट देखील हा अर्ज एकत्र करून करू शकतात. अर्ज करताना आधार कार्ड, उत्पन्नाचा दाखला, ७/१२ उतारा (जर शेती असेल तर), रहिवासी दाखला, पासपोर्ट साइज फोटो ही कागदपत्रे लागतात. काही वेळा जातीचा दाखलाही विचारला जातो.
अर्ज दोन प्रकारांनी करता येतो – ऑनलाइन आणि ऑफलाइन. ऑनलाइन अर्ज mahadbt.maharashtra.gov.in या वेबसाइटवर करता येतो. गावांमधील लोक ग्रामपंचायत, पंचायत समिती, जिल्हा परिषद किंवा पशुपालन विभागाकडे जाऊन ऑफलाइन अर्ज करू शकतात. अर्ज केल्यानंतर पात्र लोकांची निवड केली जाते आणि त्यांना जनावरं वाटली जातात.
ही योजना गावातील लोकांना स्वबळावर उभं राहण्याची संधी देते. पशुपालन आणि दूध व्यवसाय यांमुळे नेहमी उत्पन्न मिळतं. त्यामुळे ज्यांना गरज आहे त्यांनी ही योजना नक्की वापरावी आणि आपलं आणि आपल्या कुटुंबाचं आयुष्य सुधारावं.